11 Haziran 2012 Pazartesi

Gezegenlerin Mitolojik Anlamları

Pek sevdiğim bir astronomi-mitoloji konusu, bir şeyler okurken aklıma geldi ve sizlerle paylaşmak istedim.

Malumunuz ya da değil Güneş Sistemindeki gezegenlerin isimlerinin hepsi mitolojik kökenden geliyor. Pek çoğu da Roma ve Yunan Pantheon'u ağırlıklı.


Peki bu isimler neye göre konmuş ve hepimizin bildiği resmi isimleri almadan önce değişik kültürlerde nasıl adlandırılmış? Biraz da astrolojiye bulaşacağım, sadece biraz.

Gezegenlerin sırasıyla ilerlemek gerekirse: (Pluton hala benim için gönüllerin gezegeni olduğundan kendisini de listeye dahil edeceğim)

Merkür: İsmini Roma Pantheon'unun haberci tanrısı Mercury'den alıyor. Merkür Güneş çevresindeki hızlı dönüşü sebebiyle bu isme layık görülmüş. Mercury, Yunan Mitolojisindeki adıyla Hermes pek çok pantheonda karşımıza çıkar. Haberciliğin yanı sıra, kanatlı ayakkabılarıyla hızlılığı, hırsızlığı ve zekayı temsil eder. Merkür astrolojide İkizler Burcunun temsilcisidir ki bu burç da hız ve zeka ile özdeşleştirilmiştir.


Venüs: Kendisinin iki yüz küsur derece yüzey sıcaklığı olan bir çeşit cehennem olduğu bilinmeden önce "Yerin İkiz Kardeşi" olarak adlandırılıyordu. Parlak görüntüsü ve yakınlığı sebebiyle kadınlıkla özdeşleştirilmişti. Bu sebepten ötürü de Roma Pantheon'un güzellik tanrıçası ile özdeşleştirilmesi de şaşırtıcı olmasa gerek. Diğer isimlerine gelirsek Aphrodite (Yunan), İnnana (Sümer) ve Hathor (Mısır). Venüs anaerkil paganizmde en önemli sembollerden biriydi ve kadınlıkla doğrudan ilişkili mükemmelliğin temsilcisi beş köşeli yıldız ile bağdaştırılırdı. Astrolojide lüksün, gösterişin ve feminenliğin sembolü olan Boğa burcu ve sanat, yaratıcılığın temsilcisi Terazi burcu ile özdeşleştirilir.


Dünya: Bir istisnai durum olarak İngilizce "Earth" kelimesi mitolojik kökenli değildir. Yunanca "yer" anlamına gelen "Eraze" kelimesinden türemiştir.


Mars: Kırmızı ve öfkeli. Gezegen ismini Roma Pantheon'unun savaş tanrısı Mars'tan alıyor. Yunan Mitolojisindeki ismiyle Ares. Kırmızının renk anlamının öfke, canlılık ve coşku olduğunu düşünürsek son derece tutarlı bir isimlendirme. Antik Mısır'da kırmızı gözlü kaos tanrısı Set Mars ile özdeşleştiriliyordu. Özetle nerede haşin ya da vurdu kırdı seven bir erkek tanrı varsa genelde Mars ile ilişkilendirilir çünkü maskülen enerjinin sembolüdür. Astrolojide atarlı yapısıyla bilinen Koç Burcu ve Akrep Burcu'nu yönetir. (Pluto'nun keşfi ile Mars'ın yanı sıra Pluto da Akrep Burcunun yönetici gezegeni oldu)


Jüpiter: En büyük gezegene yakışır bir isim. Adını gene Roma Pantheon'unun patron tanrısından alıyor. En meşhur Yunan ismiyle Zeus. Tanrıların babası, bereket ve şans sembolü olan bu mitolojik figür gaz devinin ismi olmuş. Jüpiter'in uyduları da Zeus ile ilişkili mitoloji karakterlerden seçilmiştir. Astrolojide Yay Burcunun öncelikli olmak üzere Balık Burcunun da yönetici gezegenlerinden biridir. Şans, başarı ve gücü temsil eder.


Satürn: Görsel açıdan en çarpıcı gezegene maalesef mitolojik ve astrolojik anlamda en zorlayıcı kimlik yapısı layık görülmüş. Satürn, Jüpiter'in babasıdır ve Yunan Mitolojisinde Zeus'un babası zamanın sembolü ve tanrısı Chronos'u temsil eder. Astrolojide genelde karşımıza çıktığında mutlaka bir bela yaratır, zaman ve deneyimle ilerlemeyi (ancak burnu da sürterek) temsil eden bir öğretmendir. Zamanın da iyi bir öğretmen olduğunu düşünürsek oldukça tutarlı bir seçim. Oğlak burcunun yönetici gezegenidir.


Uranüs: Roma pantheonun gökyüzü tanrısından adını alıyor. Yunan versiyonu ise Caelus'tur. Ana tanrıça Gaia'nın eşidir ve "Father Sky" olarak bilinir. Karısıyla birlikte ilk titanların atasıdırlar ve oğulları Kronos (Satürn) kendisini alaşağı etmiştir. Uranüs astrolojide değişimin ve yeniliğin sembolüdür, Kova Burcunun yöneticisidir.


Neptün: Masmavi bir gezegene verilmiş halikulade bir isim. Roma Mitolojisinde Neptun, Yunan Mitolojisinde ise Poseidon denizlerin efendisi tanrıyı simgeliyor. Poseidon, Zeus'un kardeşidir ve üç çatallı yabasıyla meşhurdur. Gene anlam olarak oldukça tutarlı bir şekilde Balık Burcunun yönetici gezegenidir. Burcun özelliklerinde olduğu gibi hayalgücünü, iluzyonları ve bilinçaltını temsil eder.


Plüton: Dediğim gibi azledilmiş olsa da o benim için hala bir gezegen! Roma Mitolojisinde Pluton, Yunan Mitolojisinde ise Hades yeraltı dünyasının karanlık tanrısıdır. Oldukça uzakta ve hakkında pek az şey bildiğimiz bu gezegen için son derece uygun bir isimlendirme. Ayrıca Kelt Mitolojisinde yeraltı tanrısı Bran (Anwyn) de aynı özelliklere sahiptir. Pluton bilinmeyenlerin temsilcisidir, tıpkı yeraltı tanrısı gibi kişilerin içlerinde sakladığı dünyaları, okültizmi ve gizli bilgileri temsil eder. Ayrıca tıpkı yeniden doğuş sembolü gibi Pluton sembolik olarak ölümün ve yeniden dirilişin sembolüdür. Akrep burcunu yönetir, zaten zodyakta da Akrep burcu ölümü temsil eder.


Ay: Bize en yakın uyduyu da unutmayalım. Ay yani İngilizce "Moon" kelimesi de mitolojik kökenli değildir. Germen dili kökenli bir kelime olup "Maenon" kelimesinden türediği sanılıyor. Ayla ilgili konularda kullanılan İngilizce sıfat "Lunar" kelimesi ise Latince ay anlamına gelen "Luna" kelimesinden türemiştir. Geceleri parlayan ve pek görkemli görünen Ay antik çağlarda tıpkı Venüs gibi kadınla özdeşleştirilmişti. Hatta ayın evrelerin kadınlığın aşamalarını temsil ederken anaerkil paganizmin sembollerinde pek çok yerde karşımıza çıkar. Bu kadar kadınsı bir sembolün de doğurganlığın, evin ve anneliğin sembolü olan Yengeç Burcunun yönetici gezegeni olması şaşırtıcı değil. Ayrıca Tarotta da bilinçaltının uyanışını temsil eden bir karttır.


Güneş: Hayat kaynağımızın ismi de mitolojik kökenli değil. Eski İngilizce'de "Sunne", eski Germen dilinde "Sunnon" kelimesinden türemiş. Güneş başarıyı, gücü ve mutluluğu temsil eder. Ay'ın aksi olarak Güneş de erkeği sembolize eder. (Mars'ın maskülen sembolleştirilmesi daha farklıdır) Aslan Burcunun yöneticisidir ki sürekli parlamak ve ön planda bulunmak isteyen bir burç için oldukça uyumlu. Tarotta genelde mutluluk ve refah anlamı taşıyan olumlu bir kart olsa da tüm tarot kartları gibi onun içinde de uyarılar bulunur.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder